Hondenontmoetingen

Hondenontmoetingen | vijf inzichten/tips


Verdiep je in de hondenetiquette en volg dit op

Houd rekening met anderen. Denk hierbij aan het ontwikkelen van gewoonten als: 

  • Zie je een aangelijnde hond? Zorg dan dat jouw hond deze niet nadert of geen vrije toegang heeft tot die aangelijnde hond en bied ruimte.
  • Zie je een ruiter, fietser, mountainbiker, jogger, etc.? Zorg dan dat jouw hond hen niet nadert of geen vrije toegang heeft tot die recreërende mensen en bied ruimte.
  • Kun je jouw hond niet makkelijk terugroepen of bij jou houden? Zorg dan dat jouw hond aangelijnd is in gebieden die je deelt met anderen.


Verdiep je in de welzijnsbehoeftes van honden

Begrijp dat hondenontmoetingen tussen onbekende honden in de eerste plaats zullen draaien om het vergaren van informatie en het beantwoorden van deze vraag: “Is deze hond bevorderend of bedreigend voor mijn welzijn?” Om die vraag te beantwoorden zullen honden vaak de ander goed willen kunnen zien, ruiken en vaak ook besnuffelen. Vandaar dat honden elkaar vaak naderen, in eerste instantie uit de behoefte aan informatie. Ze willen weten wie de hond is, hoe de hond ruikt en wat de hond betekent voor het welzijn. Kan er met deze hond gespeeld worden, kan er gezamenlijk geëxploreerd worden, voelt het veilig (welzijnbevorderend)? Of voelt een interactie met deze hond onveilig, bedreigend, intimiderend, frustrerend of pijnlijk? (Welzijnsbedreigend). 


Aan de hand van leerervaringen zal elke hond zijn eigen individuele gedragsstrategie ontwikkelen voor de omgang met onbekende honden. Deze strategieën staan vaak niet vast en kunnen dus ook verschillen per hond (en met name de signalen van de hond) die ze tegenkomen.

Bedenk goed waar je jouw hond(en) wel of niet aan blootstelt en realiseer ook dat een hond voor goed welzijn zeker niet per se dagelijks onbekende honden hoeft te ontmoeten. Lang niet elke ontmoeting is welzijnsbevorderend.


Verdiep je in hondentaal

Leer te herkennen wanneer een hond gespannen is of ontspannen is.

Zijn de spieren verstijfd en is de hond gefixeerd op 1 prikkel, dan bestaat er een grote kans dat de hond gespannen is. Toont de hond veel signalen van ongemak? Dan is er een grote kans dat de hond gespannen is.

Beweegt de hond op een strakke manier in een rechte lijn, dan is de kans groot dat de hond gespannen is.

Beweegt de hond zich losjes, zwierig en verlegd de hond regelmatig de aandacht, ook na het zien van onbekende honden? Dan is er een kans dat de hond ontspannen is.

Gespannen honden hebben een hoger risico op conflicten met andere honden en op het opdoen van negatieve leerervaringen (wat helaas een negatieve cirkel kan vormen), dan ontspannen honden. Besef dat als jouw hond zeer gespannen reageert op honden, dat er waarschijnlijk eerder actieve begeleiding van mensen nodig zal zijn bij ontmoetingen met onbekende honden.


Herken wanneer je als mensen actief zou moeten begeleiden of ingrijpen

Belangrijkste herkenningspunt: zie je de honden pauzes nemen waarbij ze elkaar ruimte bieden om te herstellen van hun interacties? Zie je rennen en even kort stilstaan? Zie je even wild doen en dan even kort afstand houden? Zie je rolwisselingen? Zie je ze wisselen van locatie en focus? Dit zijn allemaal tekenen van pauzes die ingelast worden die zorgen dat de opwinding niet escaleert.

Zie je geen pauzes…zie je honden doorgaan doorgaan doorgaan zonder de ander enige pauze te bieden? Opdringerig gedrag? Wordt er geen ruimte gegeven? Proberen ontvangende honden wel pauzes in te lassen (door de bosjes in te rennen of het water in te gaan of mensen op te zoeken) zonder dat de andere hond hier gepast op reageert? Indien er geen pauzes genomen worden tijdens de interacties, dan is er vaker actieve begeleiding van gezinsleden nodig om escalatie te voorkomen.

Bedenk hoe je als mens het beste op een veilige manier zou kunnen begeleiden of ingrijpen

Realiseer dat escalatie en conflicten in verreweg de meeste gevallen aangewakkerd worden door opgelopen spanning en negatieve gevoelens (meest voorkomend: angst, frustratie, lichamelijk ongemak/pijn). Dit betekent dat mensen bij eventueel ingrijpen hun best zouden moeten doen om rustgevende, positieve gevoelens aan te wakkeren bij de betreffende honden (dit heeft een grotere kans op deëscalatie). Probeer een emotionele switch aan te wakkeren door iets wat bij de honden positieve verwachtingen oproept.

Reageer altijd vriendelijk en opgewekt! Nodig een hond uit om eens te kijken wat jij nou weer voor leuks te bieden hebt. Maak een geluidje die de honden in een andere modus brengt of roep heel vrolijk en enthousiast “o wat is DIT??? WOW, Kijk eens HIER??” en richt je aandacht een endje verderop op de grond.

Realiseer dat er niet 1 gegarandeerde succesformule bestaat wanneer het aankomt op begeleiding bij escalerende interacties tussen honden. Je zal meerdere opties en mogelijkheden in jouw ‘rugzakje’ moeten hebben zitten en wanneer er risico’s ontstaan zal je razendsnel keuzes moeten maken waarbij de meest effectieve keuze per situatie kan verschillen. Denk hierbij aan:


  • Lopen met voertjes op zak, zodat je deze kunt inzetten wanneer dat veilig is
  • Lopen met speeltjes op zak, zodat je deze kunt inzetten op momenten dat het veilig is
  • Steun en schuilmogelijkheden bieden indien honden dit komen vragen bij mensen. Ga bijvoorbeeld, indien dit veilig kan, bij kleinere honden door je hurken, zodat een hond bij jou kan schuilen of, indien de situatie dit toelaat, loop een klein stukje weg van de interactie, waarmee je jouw hond aangeeft dat er afstand genomen kan worden.
  • Houd je eigen hond op een vriendelijke manier stil (even niet bewegen) en positief afgeleid, waardoor deze minder interessant is voor andere honden
  • Loop met een extra riem op zak, zodat je in geval van nood een onbekende hond kunt aanlijnen indien dit op een veilige manier mogelijk is
  • Bedenk dat je je jas uit zou kunnen trekken en gebruiken als schild of afleiding. Of (alleen indien mogelijk en veilig) dat je je eigen hondje misschien wel kunt optillen en weglopen indien dit veiligheid oplevert.


Probeer jezelf rustig te houden wanneer je spanning bij anderen ziet stijgen. 

Wat ik sterk afraad: schreeuwen, je stem verheffen of met je handen op een intimiderende manier proberen te grijpen of schoppen naar honden. Gebleken is dat dit escalatie en opwinding bij honden juist kan versterken en verergeren. Vergroot niet het risico op escalatie met jouw eigen frustratie/woede of angst. Probeer kalm te blijven. Adem diep in door je neus en blaas je adem rustig uit.

Ook voor mensen geldt: spanning verhoogt het risico op escalatie en conflicten. Woest worden of panisch reageren bied voor jezelf misschien wel opluchting, maar dit is zeker niet de weg naar verbetering voor de overige betrokkenen. 


Probeer in de omgang met anderen (zowel mensen als honden) te focussen op: Rust. Vriendelijkheid. Compassie. Mededogen. Empathie.



Geschreven door Liselot Boersma, welzijnsdeskundige (PgDip CABW) en eigenaar van HondenLot, januari 2021. Copy paste/directe overname van teksten of afbeeldingen is zonder schriftelijke toestemming niet toegestaan. Het delen van de URL van deze website pagina is wel toegestaan en wordt op prijs gesteld.